Anglia i Szkocya. Przypomnienia z podróży roku 1820-1824 odbytey
Krystian Lach Szyrma
„… Ażeby się nacieszyć pysznym widokiem Edinburaga, trzeba do niego wieżdzać gościńcem prowadzącym przez Calton-Hill.
Nie ma wtedy miasta, do któregoby wiazd był wspanialszy. Gościniec ten z wielkim kosztem w skale wykuty: po prawey iego stronie przecudny otwiera się widok na odnogę morską i na portowe miasto Leith, po lewey zaś wznosi się olbrzymi Arthur-Seat, góra 850 stóp nad powierzchnię morza wzniesiona. …”
Tak swój opis Szkocji zaczyna Krystian Lech Szyrma. W trzech tomach swych wspomnień opisuje życie ludzi bogatych i tych nieco biedniejszych. Znajdziemy tam wiele opisów miejsc, dworów i zamków Szkocji. Jest też trochę o historii – ale tu chciałbym zwrócić uwagę że Szyrma nie jest historykiem i już na początku, gdy wypomina postać księcia Edwarda Karola Stuarta i Florę Mac-Donald, myli księcia z jego ojcem i możemy przeczytać że to książę Karol wziął sobie za żonę „Xsiężniczkę Polską Klementynę Sobieską” która w rzeczywistości była jego … matką …
Jednak jeżeli chodzi o opis życia w Szkocji z pierwszej połowy XIX wieku Szyrma jest genialny !
Wiele spostrzeżeń, opisy różnych, zdawało by się błahych sytuacji, daje nam możliwość zapoznania się z życiem codziennym Szkotów.
dla przykładu, fragment o problemie jakie stwarzały szkoły medyczne w Edynburgu …
„…Na posiedzeniu tyczącym spraw kościoła parafialnego, wchodzono w wsłuszność skargi parafian zanoszonej na Edynburski wydział medyczny, który częściej niż kiedykolwiek wysyłał na cmentarze wiejskie po trupy dla anatomii. Aby zapobiec zniewadze wyrządzonej zmarłym, parafianie domagali się ustanowienia strażnika na cmentarzu. Odrzucono ten wniosek z uwagą, że postanowiwszy strażnika, trzeba by postanowić drugiego nad nim, a nie wiadomo czyliby i na tym można przestać. W Anglii i w Szkocyi zdarza się często że odkopią skrycie zmarłych. Są ludzie którzy się temu całkiem poświęcają i z tego utrzymują, zowią ich wskrzesicielami (Resurrection’s men). Kogo z nich na uczynku złapią, posyłają jak zbrodniarza do Botany Bay. Atoli surowość kary nie odstręcza od występku: pieniądz przeważa wszystko. Podczas niewieszania złoczyńców, co teraz. W skutek lepszej między ludem oświaty rzadziej bywa, wydział lekarski cierpi niedostatek trupów, bo jedynie wisielców pozwolono brać do anatomii; a nie ma w zwyczaju sprzedawania się pod nóż za życia…”
Muszę przyznać że jestem miłośnikiem tego typu pamiętników, tyle ciekawych, często nigdzie indziej nie osiągalnej informacji podanej w lekki, dobrze napisany sposób.
Zachęcam każdego … jest jednak mały, maleńki problem… wspomnienia te są pisane językiem używanym prawie 200 lat temu, i mimo że to jest język polski, można z nim mieć czasem trochę trudności – ale za to świetnie wczujemy się w ten dawny, piękny świat.
książki możemy przeczytać w bibliotece internetowej – polona.pl
Anglia i Szkocya. Przypomnienia z podróży roku 1820-1824 odbytey. tom 1 tom 2 tom 3
bez problemowo można pobrać kopie książki na swój komputer w formacie pdf.
Tytuł – Anglia i Szkocja. Przypomnienia z podróży roku 1820-1824 odbytej
Autor – Krystian Lach Szyrma
Wydawca -drukarnia Gałęzowskiego i komp.
Wydane w – 1828r
Oprawa – twarda
w 3 tomach wydana