200 lat temu, 18 czerwca 1815 r. rozegrała się bitwa pod Waterloo. Była to ostatnia bitwa tzw wojen napoleońskich, koniec wielkiego Napoleona…
Armia księcia Wellingtona wraz z armią Pruską pod wodzą feldmarszałka von Blüchera zakończyły wielki sen Napoleona o imperium Francuskim….
no ale ja nie o tym…
Mnie interesuje sprawa bitwy która odbyła dwa dni wcześniej 16 czerwca pod Quatre Bras.
W trakcie tej bitwy francuska kawaleria dokonała rzeczy naprawdę niezwykłej – otóż cały czworobok batalionu elitarnego szkockiego 42 Pułku Piechoty „Black Watch” został rozbity w puch a pułkownik McCara choć walczył dzielnie (jak na Szkota i dowódce przystało) padł martwy.
powiecie – no dobrze ale cóż w tym takiego ciekawego?
No więc w części anglojęzycznych tekstów to wcale nie Francuzi ale Polacy pokonali sławną „Czarną Straż”. A miał tego dokonać Polski szwadron szwoleżerów Gwardii Cesarskiej
Bitwa pod Waterloo, obraz A Boularda. Atak 2 Pułku Szwoleżerów Lansjerów Gwardii na czworoboki szkockiej piechoty
Nie ma dziś jednoznacznej odpowiedzi na pytanie kto zaatakował Szkotów. Być może polska i francuska jazda atakowały razem.
Polskie źródła zwykle przywołują argument że w tym dniu (16 czerwca) nie ma zapisków o stratach wśród polskich lansjerów, jednak w tym miejscu warto wspomnieć fakt, że w trakcie całej Bitwy pod Waterloo, gdzie lansjerzy wcale nie próżnowali – o czym będzie dalej – zginęło jedynie 5 Polaków…
Tak czy inaczej – według Szkotów to Polska jazda ich pokonała…
(może wolą taką wersję historii niż pomysł że Black Watch upadł pod francuskimi szablami…?)
Moment tej pamiętnej chwili utrwalono na kilku obrazach np.Death of Colonel McCara – Richarda Simkina
A teraz przenieśmy się do 18 czerwca i słynnej Bitwy pod Waterloo…
I tu znów mamy ciekawą historię (choć tym razem jest to już tylko legenda) otóż w jednym z decydujących momentów bitwy, gdy na francuzów szarżuje 2 brygada „Union” generała Williama Ponsonby’ego – do walki ruszył (również) 2 Pułk Szwoleżerów i to on doprowadza do załamania szarży Brytyjczyków, a sam Ponsonby ginie zakłuty przez polskiego lansjera…
A co do tego mają Szkoci ?
Otóż w skład brygady „Union” wchodził The Royal Scots Greys czyli szkocki regiment kawalerii …
szarża Royal Scots Greys na płótnie „Scotland Forever!” – pędzla Elizabeth Thompson
Widzisz tych pędzących na swych wspaniałych białych rumakach szkotów, pełny galop, wiatr świszczy w uszach.
A tu uderzają w nich polscy lansjerzy…
a Ponsonby przekłuty lancą osuwa się na ziemię pod kopyta polskich koni…
Ale niestety, to tylko legenda – Polacy nie uczestniczyli w tym ataku
Widać jednak jak wielką musiała mieć sławę polska jazda skoro przypisywano im najświetniejsze czyny
[youtube_sc url=”https://youtu.be/7vlcuvrM1po”]
szarża Royal Scots Greys – fragment filmu „Waterloo”
A więc cóż takiego dokonali Polacy w trakcie bitwy?
Lansjerzy pokazali swe umiejętności najpierw w trakcie szarży na czworoboki piechoty która stawiała zacięty opór (okazało się że lekka ale równocześnie dość długa lanca była dużo bardziej niebezpieczną bronią niż pałasz ciężkozbrojnych kirasjerów… )
Jednak największą chwałę przyniosła im ich postawa pod koniec bitwy – po załamaniu się francuskiego ataku, wojsko Napoleona w przeciągu dosłownie kilkunastu minut poszło w rozsypkę. Wśród nielicznych oddziałów które wciąż trwały na polu bitwy był 2 Pułk Szwoleżerów Lansjerów Gwardii Cesarskiej. Polacy do końca osłaniali odwrót (a właściwie ucieczkę) armii francuskiej…
wyprowadzali szarżę za szarżą wywalczając w ten sposób czas na ucieczkę Napoleona…
Podobno w trakcie ostatniej szarży, tej ostatniej bitwy Wojen Napoleońskich, słychać było sygnał polskiej trąbki…
W niektórych szkockich zamkach można dziś spotkać lance zdobyte pod Waterloo, ale nie ma wśród nich polskich lanc ….
…choć Szkoci bardzo by takiej lancy w swych zbiorach chcieli …
Dla wszystkich zainteresowanych tematem udziału Szkockich oddziałów w trakcie Bitwy pod Waterloo polecam dokument BBC przygotowany w 200 rocznicę bitwy – „The Scots at Waterloo”
jest on dostępny na stronie BBC iplayer – niestety jedynie dla osób mieszkających w UK …
i na koniec jeszcze jedna scena z filmu Waterllo – pokaz tańca w trakcie balu … tylko …
czy możecie sobie wyobrazić hałas jaki byłby na sali balowej gdzie gra 12 dudziarzy …. plus bębny i werble ….
[youtube_sc url=”https://youtu.be/e-0Y6h52TNc”]
Robert
Szkocja to nie miejsce na mapie
Szkocja to stan umysłu